Wielu osobom wydaje się, że wyciskanie pryszczy – poza zaburzeniem estetyki – nie niesie za sobą żadnych zagrożeń. Podobnie zabiegi medycyny estetycznej w opinii wielu wykonujących je nie lekarzy są bardzo proste i w pełni bezpieczne. Nic bardziej mylnego! Jeżeli są one przeprowadzane nieprawidłowo, mogą mieć niezwykle poważne skutki – szczególnie gdy naruszy się obszar twarzy zwany trójkątem śmierci.

Szczególnie niebezpieczne jest zakażenie trójkąta śmierci – np. gronkowcem. Konsekwencje tego są bardzo poważne. Może dojść m.in. do zakrzepowego zapalenia zatoki jamistej, porażenie nerwów czaszkowych, a w skrajnych przypadkach nawet zgon. Dlatego każda osoba wykonująca zabiegi medycyny estetycznej (a także pacjenci) powinna zdawać sobie sprawę z jego istnienia, unaczynienia, unerwienia oraz niebezpieczeństw z nim związanych.

Czym jest i gdzie znajduje się trójkąt śmierci?

Trójkąt śmierci to obszar w centralnej części twarzy. Jego szczytem jest punkt pomiędzy oczami (szczytowa część piramidy nosa), boki przebiegają do kącików ust, a podstawę stanowi szpara ust. Zatem w jego obrębie znajdują się: nos i górna warga.

Trójkąt śmierci to obszar twarzy ze specyficznym unaczynieniem żylnym. Dlatego manewrowanie w jego obrębie – wyciskanie pryszczy, nieprawidłowo przeprowadzone zabiegi medycyny estetycznej – może mieć poważne konsekwencje. Szczególnie mowa o zakażeniach. Drobnoustroje wnikają do wnętrza skóry, a następnie drogą krwi mogą łatwo przedostać się do mózgu.

Dlaczego obszar zwany trójkątem śmierci jest niebezpieczny?

Trójkąt śmierci jest newralgiczny obszarem ze względu na specyficzne połączenia żylne. Dochodzą one bezpośrednio do położonej w czaszce zatoki jamistej. Krew w ten obszar twarzy jest odprowadzana przez:

  • żyła oczna górna,
  • żyła oczna dolna,
  • żyła kątowa,
  • żyła twarzowa.

Ostatnia z nich jest największa, a krew odpływa z niej do żyły szyjnej wewnętrznej. Szczególną sytuacją jest brak zastawek w wymienionych naczyniach krwionośnych. Powoduje to, że drobnoustroje szybciej przedostają się do wnętrza czaszki, a tym samym tkanki mózgowej.

Nie można również zapomnieć o unerwieniu trójkąta śmierci. Ten rejon twarzy zaopatrują aż cztery nerwy czaszkowe. Uszkodzenie któregokolwiek z nich może upośledzić funkcje motoryczne (np. poruszanie ustami), doprowadzić do paraliżu, a nawet skutkować pogorszeniem lub utratą wzroku.

Do jakich zakażeń może dojść przez zabiegi medycyny estetycznej wykonywane przez osoby niebędące lekarzami?

Na naszej skórze naturalnie bytują drobnoustroje. Jest to flora bakteryjna, która spełnia rolę ochronną. Stanowi ona pierwszą barierę dla patogenów. W jej skład wchodzą różne gatunki (około tysiąc!) bakterii – głównie Gram-dodatnich – a także grzyby.

Bakterie naturalnie bytujące na skórze nie stanowią zagrożenia dla zdrowia. Chyba że dojdzie do przerwania ciągłości skóry. Wówczas drobnoustroje przedostają się do tkanek położonych głębiej. Może też dojść do intensywnego namnażania się bakterii, co organizm odbiera jako zagrożenie i reaguje na to reakcją zapalną.

Dlatego osoby zajmujące się medycyną estetyczną muszą mieć ogromną wiedzę na temat anatomii twarzy. Przerwanie ciągłości skóry w obrębie trójkąta śmierci niesie za sobą poważne konsekwencje. Z tego powodu pacjenci powinni zwracać szczególną uwagę na to, u kogo wykonują zabiegi medycyny estetycznej. Najlepiej wybierać doświadczonego lekarza!

Co z pacjentami mającymi trądzik w postaci grudkowo-krostkowej?

Nie tylko nieprawidłowo przeprowadzone zabiegi medycyny estetycznej stwarzają zagrożenie. Szczególną ostrożność powinny zachować osoby zmagające się z trądzikiem. Wyciskanie pryszczy powoduje nie tylko uszkodzenie skóry, ale także rozsiewa drobnoustroje. Mogą się one w łatwy sposób dostać do wnętrza organizmu – zwłaszcza te na nosie i nad górną wargą, ponieważ są położone w obrębie trójkąta śmierci.

Niestety, wciąż brakuje świadomości społeczeństwa na temat tzw. trójkąta śmierci i zagrożeń z nim związanych. Tymczasem nie ma znaczenia, czy przyczyną zakażenia był zabieg medycyny estetycznej czy działania pacjenta. Dlatego rolą każdego lekarza – nie tylko medycyny estetycznej – jest edukowanie pacjentów i ostrzeganie na ten temat.

Trójkąt śmierci – objawy zakażenia

Objawy zakażenia w obrębie trójkąta śmierci są następujące:

  • zaczerwienienie skóry,
  • obrzęk skóry,
  • tkliwość i bolesność tkanek w miejscu infekcji,
  • uwypuklenie skóry w miejscu zakażenia.

Miejscowe objawy zakażenia w obrębie trójkąta śmierci nie powinny być bagatelizowane. Konieczne jest uważne obserwowanie swojego organizmu pod kątem pojawienia się innych dolegliwości. Wszystkie ogólnoustrojowe objawy powinny być skonsultowane z lekarzem. A w szczególności:

  • sztywność karku,
  • uczucie mrowienia twarzy lub innych części ciała,
  • zaburzenia świadomości.

Skutki zakażenia w obszarze trójkąta śmierci

Zakażenia w obrębie trójkąta śmierci niosą za sobą poważne konsekwencje zdrowotne. Należą do nich:

  • tworzenie się zakrzepów (a w konsekwencji udar mózgu),
  • problemy ze wzrokiem,
  • zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
  • paraliż twarzy,
  • sepsa (zakażenie ogólnoustrojowe).

Szczególnym powikłaniem zakażenia w obrębie trójkąta śmierci jest zakrzepica zatoki jamistej. Jest to infekcja, która wymaga niezwłocznego leczenia przy pomocy antybiotyków. Zdarza się, że u niektórych osób konieczne jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.

Objawy, które powinny wzbudzić czujność to:

  • objawy grypopodobne,
  • ogólne pogorszenie samopoczucia,
  • światłowstręt,
  • obrzęk powiek i zaburzenia widzenia,
  • stopniowa utrata wzroku,
  • wytrzeszcz gałek ocznych,
  • silny ból głowy,
  • ból oczu.

Jak zapobiegać zakażeniom w obszarze trójkąta śmierci?

Podstawowym elementem profilaktyki zakażeń w obrębie trójkąta śmierci jest zachowywanie higieny w trakcie wykonywania zabiegów medycyny estetycznej. Osoba je wykonująca musi mieć również odpowiednią wiedzę na temat anatomii i technik przeprowadzania iniekcji. Nacisk powinien być także kładziony na edukację pacjenta.

Po zabiegu pacjent nie powinien dotykać twarzy i nosa brudnymi rękoma. Zabronione jest uszkadzanie i rozdrapywanie skóry po zabiegu. Jeżeli jednak dojdzie do jej uszkodzenia, konieczne jest oczyszczenie i odkażenie rany.

Ponadto lekarz powinien uczulić pacjenta, że nie należy wyciskać pryszczy. Zamiast tego konieczne jest podjęcie specjalistycznej terapii trądziku (oraz innych zmian skórnych). Osoby lubiące makeup muszą regularnie czyścić pędzle i przybory do makijażu, ponieważ mogą gromadzić się na nich drobnoustroje.