Wzmacnianie odporności jest procesem, który może przebiegać na różne sposoby – w zależności od indywidualnych potrzeb organizmu. Wiele miejsca poświęca się naturalnym sposobom i substancjom. Te drugie to przede wszystkim witaminy, których niedobory zaburzają pracę organizmu. Nie można zapomnieć jednak o roślinach – kurkumie, oregano i różeńcu górskim oraz minerałach – selenie i cynku. Ich prozdrowotne właściwości zostały odkryte już dawno temu.

Kurkuma i odporność

Kurkuma jest popularną przyprawą kuchenną znaną ze swojego pięknego żółtego koloru. Jednak jej najważniejszą właściwością nie jest wzbogacanie smaku potraw. Od wielu, wielu lat jest ona wykorzystywana jako surowiec zielarski, który wykazuje działanie zmniejszające stan zapalny. A to wszystko dzięki zawartej w niej kurkuminie.

Kurkumina jest organicznym związkiem chemicznym zaliczanym do przeciwutleniaczy polifenolowych. Wykazano, że hamuje ona aktywność białek uczestniczących w procesach zapalnych, zmienia cykl komórkowych komórek zaatakowanych przez wirusy oraz aktywuje katelicydynę – peptyd o właściwościach bakteriobójczych. Kurkumina zwiększa jej poziom aż 3-krotnie.

Ze względu na właściwości przeciwzapalne, przeciwwirusowe i bakteriobójcze kurkuma znalazła zastosowanie w profilaktyce wielu chorób – przede wszystkim infekcji, ale bada się również jej znaczenie w zapobieganiu chorobie Alzheimera i nowotworom – według badań przeprowadzonych na zwierzętach spowalnia ich rozwój.

Naturalny antybiotyk – oregano

Oregano zyskało miano naturalnego antybiotyku dzięki obecności tymolu, karwakrolu i polifenoli. Mechanizm działania tych związków polega na uszkadzaniu zewnętrznej błony bakterii, co prowadzi do śmierci drobnoustrojów. Przeciwbakteryjne właściwości oregano sprawdzają się w przypadku aż 23 rodzajów bakterii. Co ciekawe – karwakrol wykazuje również działanie inaktywujące, czyli pozbawiające aktywności, norowirusy – patogeny będące przyczyną zakażeń układu pokarmowego.

Różeniec górski wspiera układ odpornościowy

Różeniec górski to roślina, która w Polsce występuje wyłącznie w Sudetach i Karpatach. Jest bardzo cenna ze względu na swoje własności:

  • pobudzające – podwyższenie ogólnej sprawności organizmu;
  • wzmacniające – zwiększenie wytrzymałości organizmu na niekorzystne warunki;
  • zwiększające odporność – aktywacja genów odpowiedzi immunologicznej w leukocytach (białych krwinkach).

Uważa się również, że różeniec górski może hamować aktywność cytokin, czyli substancji wywołujących odpowiedź zapalną. Dzieje się to zwłaszcza w momencie osłabienia organizmu przez stres, zaburzenia odżywiania oraz rozregulowanie rytmu dobowego.

Selen w profilaktyce chorób

Selen jest bardzo ważnym pierwiastkiem, a jednocześnie najczęściej pomijanym. Uważa się, że uzupełnienie niedoborów selenu wpływa korzystnie na układ odpornościowy, ponieważ zwiększa aktywność limfocytów, dzięki czemu są one bardziej skuteczne w niszczeniu chorobotwórczych patogenów. Natomiast niedostateczny poziom tego minerału może spowodować, że z pozoru niegroźne drobnoustroje mogą wywołać ciężką infekcję.

Co ciekawe, aż do 1957 roku selen uważano za toksynę. Poglądy zmieniły się, gdy odkryto, że jest on niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Trwają także badania nad jego rolą w profilaktyce nowotworów oraz cukrzycy typu 2.

“Natomiast istnieją badania, które wykazują ochronne właściwości selenu przed cukrzycą. Jedno badanie wykazało, że osoby bez cukrzycy miały wyższe stężenie selenu w surowicy niż osoby z cukrzycą [72]. W innym badaniu stwierdzono, że średnia zawartość selenu w osoczu u pacjentów z cukrzycą była znacznie niższa niż w grupie kontrolnej oraz że istnieje ujemna korelacja między zawartością selenu w osoczu a hemoglobiną glikozylowaną [73]. Ponadto wykazano, że średni poziom selenu w surowicy chorych na cukrzycę jest znacznie niższy (64,9 ± 22,8 µg / L) niż u osób zdrowych (74,9 ± 27,3 µg / L) [74]. Inne badanie wykazało, że 41% osób z zapaleniem trzustki i 12% chorych na cukrzycę miało niskie stężenie selenu [75]”.

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3705352/

W tej samej publikacji zawarto wnioski, że “Przewaga dowodów wskazuje, że normalny lub odpowiedni status selenu chroni zarówno przed rakiem, jak i cukrzycą typu 2. Przywrócenie poziomów selenu u osób z niedoborem tego składnika odżywczego może chronić przed rakiem; jednak korzyść jest najprawdopodobniej spowodowana eliminacją niedoboru, a nie korzyści wynikających z wysokiego poziomu selenu”.

Oznacza to, że najważniejsze jest rozpoznanie i uzupełnienie niedoborów tego pierwiastka, niż zwiększanie jego ilości. Dlatego suplementacja zawsze powinna odbywać się pod okiem lekarza.

Cynk i jego prozdrowotne właściwości

Cynk jest minerałem, który wykazuje działanie przyspieszające dojrzewanie limfocytów T, czyli komórek odpowiedzialnych za odpowiedź odpornościową. Niedobór tego pierwiastka powoduje zmniejszenie sprawności układu odpornościowego, a tym samym naraża organizm na infekcje wirusowe, bakteryjne i grzybicze. Niektóre badania sugerują, że przyjmowanie cynku podczas infekcji dróg oddechowych może skrócić jej czas. Dzieje się to dzięki ograniczeniu przyłączania się patogenów do błony śluzowej.

O czym pamiętać przy wzmacnianiu odporności?

Nie można zapominać, że wzmacnianie odporności jest złożonym procesem, a to oznacza, że jednorazowe działania nie przynoszą żadnych rezultatów. Wszystkie preparaty kierunkowe i suplementy diety, które pomagają w uzupełnianiu niedoborów należy przyjmować regularnie i pod ścisłą kontrolą lekarza. Do tego trzeba zadbać o swój styl życia – dietę, jakość pokarmów, aktywność fizyczną, odpoczynek, nawadnianie organizmu, nałogi oraz regularne badania kontrolne. Warto postawić na kompleksowe i długotrwałe działania dla swojego zdrowia.