Jednym z bardzo ważnych wskaźników diagnostycznych choroby Hashimoto jest poziom przeciwciał anty-TPO. Ich podwyższony poziom może wskazywać na wzmożone procesy autoimmunologiczne, a także korelować z nasileniem objawów – takich jak przewlekłe zmęczenie, przybieranie na wadze, wypadanie włosów czy zaburzenia nastroju.

Wiele osób z Hashimoto zastanawia się, czy możliwe jest obniżenie przeciwciał anty-TPO. Istnieje szereg działań, które pozwalają to zrobić, a tym samym zmniejszyć stan zapalny oraz poprawić samopoczucie i jakość życia. Warto przy tym pamiętać, że ich skuteczność może się różnić w zależności od indywidualnej reakcji organizmu. W artykule omawiam istotne czynniki wpływające na poziom przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej.

Czym są przeciwciała anty-TPO i dlaczego ich poziom jest istotny?

Peroksydaza tarczycowa (TPO) to enzym biorący udział w syntezie hormonów tarczycy – tyroksyny (T4) i trijodotyroniny (T3). U osób z chorobą Hashimoto układ odpornościowy rozpoznaje ten enzym jako antygen i zaczyna produkować przeciwciała mające na celu jego neutralizację. W efekcie dochodzi do uszkodzenia komórek tarczycy i ograniczenia jej funkcji hormonalnej.

Wysoki poziom przeciwciał anty-TPO jest uznawany za istotny biomarker aktywności autoimmunologicznej. Jest on charakterystyczny dla choroby Hashimoto. Warto jednak  podkreślić, że nie zawsze wysoki poziom przeciwciał koreluje z nasileniem objawów.

Brak objawów przy podwyższonym poziomie przeciwciał anty-TPO nie jest wskazaniem do rozpoczęcia leczenia farmakologicznego. Jednak zalecane jest podjęcie działań mających na celu wyhamowanie procesu autoimmunologicznego. To samo dotyczy osób, u których rozwinęła się objawowa niedoczynność tarczycy.

Jak obniżyć przeciwciała w chorobie Hashimoto?

Nie ma jednego uniwersalnego sposobu na obniżenie przeciwciał anty-TPO w chorobie Hashimoto. Działania najczęściej są wielokierunkowe. W przypadku osób ze stwierdzonym nieprawidłowym poziomem hormonów konieczne jest ich uregulowanie. Jeżeli wdrożono farmakoterapię, należy ją stosować zgodnie z zaleceniami lekarza.

Obniżenie poziomu przeciwciał w chorobie Hashimoto mogą wspomagać:

Odpowiednia dieta

Jednym z najważniejszych narzędzi wspierających leczenie choroby Hashimoto jest odpowiednio zbilansowana dieta. Dieta przeciwzapalna pomaga nie tylko obniżyć stan zapalny, ale także uszczelnić barierę jelitową, której nieszczelność (tzw. zespół cieknącego jelita) może nasilać procesy autoimmunologiczne.

Co warto włączyć do diety?

  • warzywa bogate w przeciwutleniacze: m.in. brokuły, jarmuż, szpinak, buraki, marchew, dynia,
  • tłuste ryby morskie: łosoś, makrela, sardynki – źródła kwasów omega-3 o działaniu przeciwzapalnym,
  • produkty fermentowane: kiszonki, kefir, jogurt naturalny – wspierają mikrobiom jelitowy
  • źródła selenu: orzechy brazylijskie, ryby, nasiona słonecznika,
  • naturalne przyprawy przeciwzapalne: kurkuma (z pieprzem), imbir, cynamon, zielona herbata.

Czego unikać?

  • cukru – powoduje skoki glukozy i insuliny, promując stan zapalny,
  • produktów wysoko przetworzonych – zawierają konserwanty, barwniki i tłuszcze trans,
  • alkoholu i nadmiernej ilości kofeiny – mogą zaburzać gospodarkę hormonalną.

U części osób obniżenie przeciwciał i poprawa samopoczucia następuje po wdrożeniu diety eliminacyjnej. W kontekście choroby Hashimoto jest to przede wszystkim dieta bezglutenowa, dieta bezlaktozowa czy dieta o niskiej zawartości FODMAP.

Zobacz także: Dieta w chorobie Hashimoto

Suplementacja i wyrównanie niedoborów

U osób chorujących na Hashimoto istnieje zwiększone ryzyko niedoborów witamin i minerałów. Mogą być one zarówno przyczyną, jak i skutkiem procesów autoimmunologicznych.

W przypadku choroby Hashimoto odpowiednio dobrana suplementacja może odegrać znaczącą rolę w redukcji stanu zapalnego i poprawie funkcji tarczycy. Warto jednak pamiętać, że stosowanie suplementów powinno być poprzedzone badaniami i konsultacją ze specjalistą.

Najważniejsze w chorobie Hashimoto są:

  • selen – przyczynia się do redukcji poziomu anty-TPO, działa antyoksydacyjnie i wspiera enzymatyczne funkcje tarczycy,
  • witamina D3 – jej niedobory są częste u osób z Hashimoto; poprawia funkcjonowanie układu immunologicznego,
  • magnez – jego niedobór może zwiększać ryzyko choroby Hashimoto, a także wiąże się ze zwiększonym poziomem przeciwciał,
  • cynk – jest ważny dla syntezy hormonów tarczycy i regulacji odporności,
  • witamina B12 – jej niedobór jest częsty u osób z chorobą Hashimoto,
  • żelazo – niedobór żelaza jest częsty u kobiet z chorobą Hashimoto, może prowadzić do niedokrwistości, która zaburza pracę tarczycy, 
  • witamina C – badania wskazują, że suplementacja może przyczynić się do zmniejszenia przeciwciał u osób z Hashimoto,
  • mio-inozytol – według badań połączenie mio-inozytolu z selenem może poprawiać czynność tarczycy u osób z Hashimoto,
  • kurkumina – może chronić tarczycę przed stresem oksydacyjnym oraz wspomaga układ odpornościowy i wzmacnia barierę jelitową.

Nie można zapomnieć o probiotykach i prebiotykach. Odbudowują zdrową florę jelitową, wpływając na zmniejszenie stanu zapalnego.

Naturalne oczyszczanie organizmu

Spożywanie wysokich ilości błonnika pokarmowego (np. z warzyw, nasion, pełnoziarnistych produktów zbożowych) oraz picie odpowiedniej ilości wody (min. 1,5–2 l dziennie) wspomaga naturalne procesy detoksykacji organizmu i wspiera usuwanie toksyn, które mogą nasilać stan zapalny i reakcje autoimmunologiczne.

W przypadku osób z Hashimoto bardzo istotne jest unikanie produktów wysokoprzetworzonych, sztucznych dodatków i szkodliwych pierwiastków. Wskazane jest także:

  • wybieranie naturalnych kosmetyków i środków czystości,
  • unikanie plastikowych opakowań (szczególnie tych zawierających BPA),
  • stosowanie filtrów do wody, aby zmniejszyć ekspozycję na metale ciężkie.

Redukcja stresu

Stres, zwłaszcza ten przewlekły, może znacząco pogarszać przebieg choroby Hashimoto. Aktywuje on oś HPA (podwzgórze-przysadka-nadnercza), prowadząc do wzrostu poziomu kortyzolu, który zaburza funkcjonowanie układu odpornościowego i hormonalnego.

Polecane przeze mnie sposoby na redukcję stresu to:

  • codzienna praktyka medytacji lub mindfulness,
  • ćwiczenia oddechowe i relaksacyjne,
  • regularna aktywność fizyczna dostosowana do możliwości (np. joga, pilates, spacery),
  • zajęcia kreatywne i hobby (np. rysowanie, muzyka, taniec, wyszywanie),
  • spędzanie czasu z bliskimi i ograniczenie toksycznych relacji.

Dla osób zmagających się z lękiem, wypaleniem, depresją konieczna jest terapia psychologiczna.

Leczenie infekcji – szczególnie bakteryjnych

Niektóre zakażenia bakteryjne mogą mieć związek z inicjacją lub zaostrzeniem choroby Hashimoto. Gdy organizm walczy z infekcją, uruchamia mechanizmy obronne, by zwalczyć patogen. Czasem jednak może dojść do błędnej reakcji układu odpornościowego i rozwoju autoagresji.

Jednym z najczęstszych przykładów jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori, które może wywoływać zapalenie błony śluzowej żołądka i prowadzić do powstawania wrzodów. Przewlekłe stany zapalne, np. dziąseł w przebiegu paradontozy, również mogą nasilać odpowiedź autoimmunologiczną.

Podwyższony poziom anty-TPO – co robić?

Podwyższony poziom anty-TPO wymaga konsultacji z lekarzem. Konieczne jest zaplanowanie indywidualnie dopasowanej terapii, dzięki której praca tarczycy zostanie ustabilizowana.

Obniżenie poziomu przeciwciał anty-TPO w Hashimoto wymaga złożonego, holistycznego podejścia. Bardzo ważne jest połączenie dobrze zbilansowanej diety przeciwzapalnej, suplementacji dobranej na podstawie badań i skutecznych metod redukcji stresu. Chociaż nie ma jednego uniwersalnego sposobu, wprowadzenie zmian w stylu życia może przyczynić się do zmniejszenia stanu zapalnego i poprawić funkcjonowanie tarczycy.


Źródło: Supplements and Thyroid Health: What to Know

logo kliniki Happy Clinic

dr Iwona Manikowska

ekspert medyczny portalu Liderzy Innowacyjności