Botulina a migrena

Leczenie migreny botuliną typu A jest jedną z najnowszych metod terapeutycznych. Zabieg ten jest zalecany pacjentom zmagającym się z przewlekłym bólem migrenowym, którego nie można uśmierzyć środkami przeciwbólowymi. Po serii iniekcji dolegliwości ustępują, a tym samym znacznie poprawia się jakość życia. Botulina na migrenę uznawana jest za metodę skuteczną i bezpieczną.

Zabiegi z wykorzystaniem botuliny kojarzą się wyłącznie z medycyną estetyczną i wygładzaniem zmarszczek. Nie wszyscy wiedzą jednak, że substancja ta od prawie 40 lat wykorzystywana jest w neurologii do leczenia kurczów mięśni i spastyczności. Amerykańska Akademia Neurologii potwierdziła także, że iniekcje z botuliny są najskuteczniejszym sposobem leczenia przewlekłej migreny. Oznacza to, że zabiegi medycyny estetycznej mogą służyć pacjentom nie tylko w celu poprawy wyglądu.

Czym jest botulina?

Botulina to substancja białkowa wytwarzana przez bakterie beztlenowe Clostridium botulinum. Kiedy dostanie się do organizmu człowieka, hamuje wydzielanie acetylocholiny – neuroprzekaźnika, biorącego udział w przesyłaniu impulsów nerwowych między nerwami a mięśniami. Wyróżnia się kilka rodzajów botuliny. Dla zdrowia człowieka znaczenie mają typy A i B. To także one znalazły zastosowanie kliniczne.

Warto podkreślić, że wysokie stężenie botuliny może być silnie trujące dla organizmu człowieka. Jednak podawana w odpowiednich dawkach, dokładnie określonych dla danego pacjenta, wykazuje działanie terapeutyczne – rozluźnia mięśnie i czasowo blokuje połączenia nerwowe. Dla bezpieczeństwa zabiegi z wykorzystaniem botuliny zawsze powinien wykonywać wyłącznie lekarz medycyny estetycznej lub neurolog.

Botulina w leczeniu migreny

Migrena jest chorobą objawiającą się silnym, jednostronnym, pulsującym bólem głowy. Może mu towarzyszyć światłowstręt, nadwrażliwość na zapachy lub nudności i wymioty. Napad trwa zwykle od 4 do nawet 72 godzin. Każdy, kto chociaż raz doświadczył tego rodzaju dolegliwości wie, jak bardzo utrudnia ona codzienną aktywność i normalne funkcjonowanie. Ze względu na czas trwania wyróżnia się dwa rodzaje migreny:

• epizodyczną – ból migrenowy jest obecny przez mniej niż 15 dni w miesiącu;
• przewlekłą – ból głowy występuje od minimum 3 miesięcy i jest obecny przez co najmniej 15 dni w miesiącu.

Często nawracające bóle migrenowe znacznie pogarszają jakość życia pacjentów, dlatego tak dużą wagę przywiązuje się do ich leczenia, które nie zawsze jest łatwe. Najczęściej stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne, a także przeciwpadaczkowe, antydepresyjne lub beta-blokery. Nie u każdego pacjenta farmakoterapia przynosi oczekiwane skutki. Poszukiwane są więc nowe formy terapii. Od kilku lat Polskie Towarzystwo Bólów Głowy, opierając się na zaleceniach Amerykańskiej Akademii Neurologii rekomenduje zastosowanie botuliny w leczeniu migreny przewlekłej.

Aby zrozumieć, dlaczego leczenie migreny botuliną jest możliwe, warto przez chwilę zastanowić się nad patomechanizmem tej choroby. Uważa się, że przyczyną migreny są predyspozycje genetyczne do nadmiernych reakcji neuronaczyniowych na bodźce zewnętrzne. Informacje czuciowe są zbierane i przekazywane głównie przez układ nerwu trójdzielnego, który zaopatruje naczynia mózgowe. Jego podrażnienie powoduje skurcz naczyń krwionośnych, a następnie ich nadmierne rozszerzenie, co wywołuje ból. Zastosowanie botuliny w leczeniu migreny ma na celu zredukowanie nadwrażliwości nerwu trójdzielnego poprzez zablokowanie wydzielania neuroprzekaźników, a także mediatorów stanu zapalnego i bólu.

Jak wygląda leczenie migreny botuliną?

Leczenie migreny botuliną polega na wykonaniu serii iniekcji domięśniowych w mięśnie okolicy głowy i szyi:

• mięsień marszczący brwi,
• mięsień podłużny nosa,
• mięsień czołowy,
• mięsień skroniowy,
• mięsień potyliczny,
• mięśnie przykręgosłupowe,
• mięsień czworoboczny.

Zalecany schemat obejmuje 31 wkłuć, podczas których pacjentowi podaje się łącznie 155 jednostek leku zawierającego botulinę. Może być on jednak zmodyfikowany przez lekarza i dopasowany indywidualnie do każdego pacjenta po uwzględnieniu przede wszystkim budowy anatomicznej.

Zabieg trwa około 15–20 minut i zawsze jest poprzedzony szczegółowym wywiadem lekarskim. Dla osiągnięcia efektu terapeutycznego zalecane jest wykonanie minimum 3 cykli iniekcji w odstępach nie krótszych niż 12 tygodni. Leczenie migreny botuliną powinno być kontynuowane do momentu całkowitego ustąpienia dolegliwości lub zredukowania przewlekłej postaci choroby do epizodycznej.

Kwalifikacja do leczenia botuliną

Przed przystąpieniem do leczenia migreny botuliną pacjent powinien przejść kwalifikację neurologiczną. Opiera się ona na szczegółowym wywiadzie i analizie wyników badań. Specjalista uwzględnia reakcję na stosowane środki farmakologiczne, ilość dni w miesiącu bez występowania bólu, a także charakter i stopień nasilenia dolegliwości. Efekty leczenia i modyfikowanie schematu postępowania również powinny być kontrolowane przez neurologa. Natomiast dozwolone jest, aby sam zabieg został przeprowadzony przez lekarza medycyny estetycznej.

Przeciwwskazania do leczenia migreny botuliną to:

• nadwrażliwość na którykolwiek składnik leku,
• stan zapalny lub infekcja w miejscu wstrzyknięcia leku,
• zaburzenia przewodzenia nerwowo-mięśniowego,
• obwodowe neuropatie ruchowe,
• ciąża i karmienie piersią,
• wiek poniżej 18 lat.

Czy leczenie migreny botuliną jest bezpieczne?

Leczenie migreny botuliną jest uznawane za metodę bezpieczną i wysoce skuteczną. Pożądany efekt terapeutyczny zaobserwowano w kilkunastu badaniach klinicznych. Polepszenie stanu zdrowia odnotowano u blisko 70% chorych objętych testem PREEMPT. Skutki terapii dotyczyły przede wszystkim:

• redukcji liczby dni występowania bólu migrenowego,
• zmniejszenia czasu trwania dolegliwości,
• zmniejszenia łącznej liczby napadów migreny,
• zmniejszenia nasilenia bólu,
• poprawy jakości i komfortu życia.

Leczenie migreny botuliną jest bezpieczne, jeżeli prowadzone jest przez lekarza specjalizującego się w tego typu zabiegach. Odpowiednio wykonane iniekcje nie powodują skutków ubocznych. U części osób może pojawić się przejściowe zaczerwienienie, ból, obrzęk lub delikatne krwawienie w miejscu wkłucia. Dolegliwości te ustępują w ciągu kilku dni.

Dla kogo przeznaczone jest leczenie botuliną?

Chociaż tyle osób nadal boryka się z ciężkimi bólami migrenowymi i od lat leczy się w poradniach neurologicznych, to wciąż niewielu lekarzy proponuję im leczenie zabiegowe botuliną, która może na wiele miesięcy rozwiązać problemy związane z uciążliwymi bólami głowy. Uciążliwymi na tyle, że często wyłączają z pracy zawodowej.

W Happy Clinic stosujemy leczenie migreny botuliną w przypadku pacjentów zmagających się z migreną przewlekłą, u których ból głowy występuje przez ponad 15 dni w miesiącu i znacznie pogarsza jakość życia. Natomiast odradzamy zabieg osobom z rozpoznaną migreną epizodyczną lub napięciowymi bólami głowy – w tych dwóch przypadkach może nie nastąpić poprawa, a tym samym efekt będzie niezadowalający.